7D BIM: Sürdürülebilirlik

Sürdürülebilirlik, günümüzde oldukça sık kullanılan fakat her zaman doğru anlaşılamayan bir kavramdır. Sürdürülebilirlik kavramı, kaynakları gelecek nesillerin kendi ihtiyaçlarını karşılama becerilerine zarar vermeyecek veya tehlikeye atmayacak şekilde kullanmaktır. Çevresel bozulmaya veya doğal kaynakların tükenmesine yol açmadan yaşamanın ve refahın yollarını bulmakla ilgilidir.

Yapılar tüm yaşam döngüsü boyunca yüksek enerji tüketmekte ve yüksek miktarda karbon salınımına neden olmaktadır. İnşaat sektöründe yapıların enerji ihtiyacını azaltmak üzere Yüksek Performanslı Bina (High-Performance Building) ve Sıfır Enerjili Bina (Net-Zero Energy Building) yaklaşımları doğmuştur.

Şekil 1 : Yeşil Bina Konsepti

BIM, yapılardaki sürdürülebilirliği geliştirmek için birçok farklı şekilde kullanılabilmektedir:

- BIM, bir yapının enerji performansını henüz proje aşamasında simüle etmemize olanak sağlayarak enerji efektif yapılar projelendirilmesine olanak tanır.
- BIM, daha düşük çevresel etkiye sahip inşaat malzemelerini seçmek için kullanılabilir. BIM, farklı malzemelerin somutlaştırılmış enerjisini ve küresel ısınma potansiyelini değerlendirerek, daha küçük ekolojik ayak izine sahip ürünlerin seçilmesine yardımcı olur.
- BIM, yenilenebilir enerji sistemlerinin fizibilitesini değerlendirmek için kullanılabilir. BIM, güneşe maruz kalma, rüzgar hızı ve gölgeleme gibi faktörleri modelleyerek belirli bir sahanın güneş panelleri veya rüzgar türbinleri için uygun olup olmadığını belirlemeye yardımcı olabilir.
- BIM, yapıların dijital ikizlerinin oluşturulmasına olanak sağlayarak bir yapının yaşam döngüsü boyunca enerji kullanımı, su tüketimi ve atık üretimini izleyerek sürdürülebilir binaların amaçlandığı gibi çalıştığını doğrulamaya yardımcı olabilir.
- BIM, maliyet planlaması, tasarım, inşaat ve üretim arasında koordinasyon sağlar. Ayrıca üreticilerin saha dışında daha doğru unsurlar oluşturmasını sağlar. Sonuç olarak, atık miktarı en aza indirilir, aşırı siparişten kaçınılır ve doğal kaynaklar korunur.

Picture 2 : Binanın gün içerisinde aldığı güneş ışığının takip edilmesi.

Tasarım sürecinde sürdürülebilir BIM kullanılan çeşitli yapılar:

İstanbul Havalimanı

BIM kullanılarak tasarlanan havalimanı, tuvaletlerde ve sulamada kullanılmak üzere yağmur suyunu toplayıp geri dönüştüren bir yağmur suyu hasat sistemi, peyzaj sulamasında kullanılmak üzere lavabo ve duşlardan gelen suyu geri dönüştüren bir gri su arıtma tesisi ve havalimanının enerji tüketimini %10 oranında dengeleyen bir güneş enerjisi sistemi de dahil olmak üzere birçok sürdürülebilir tasarım unsuruna sahiptir.

Baku Ulusal Stadyumu

Stadyum, BIM metodolojisi ile inşa edilmiş ve mümkün olduğunca enerji verimli olacak şekilde tasarlanmıştır. Stadyumun çatısı, doğal ışığın stadyuma girmesine izin vererek enerji tüketimini azaltmaya yardımcı olan oldukça yarı saydam bir malzeme olan ETFE’den (etilen tetrafloroetilen) yapılmıştır. Stadyumda ayrıca yağmur suyunu toplayan ve stadyumun tuvaletlerinde ve sulama sisteminde kullanılmak üzere geri dönüştüren bir yağmur suyu toplama sistemi bulunmaktadır.

Dünyada BIM temelli uygulamaların sayısı hızla artmaktadır, birçok ülkede bu konuda regülasyonlar yayınlanmıştır. Türkiye’de ise bu konuda regülasyonların hazırlıkları yapılmaktadır. Ülkemizde havalimanları, raylı sistemler, hastaneler başta olmak üzere birçok nitelikli projede BIM aktif olarak kullanılmaktadır.

Süreç optimizasyonu ile daha iyi projelerin üretilmesini sağlayarak inşaat sektöründe sürdürülebilir uygulamaların yapılmasına olanak sağlayan BIM yaklaşımıyla geliştirilmiş BIMCRONE ürünümüz sayesinde bizler de hem ulusal hem de uluslararası ölçekte sektör öncüsü olarak bu alanda hizmet vermeye devam ediyoruz.

Furkan Semih DEVECİ